Αν ήταν μπορετό να κοιτάξουμε κατάματα το χρόνο, θα βλέπαμε τις ρίζες ετούτου του τόπου να χάνονται μέσα στη θολούρα και στην ομίχλη του αλαργινού χθες.

Η Ξυλόπολή μας, ως γεωγραφικός χώρος και ως ανθρώπινο δυναμικό, στο διάβα της μέσα από τα δύσβατα και πολλές φορές επικίνδυνα μονοπάτια του άχρονου χρόνου, διαδραμάτισε σημαντικότατο ρόλο, τόσο σε τοπικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο.

Ο μπάρμπα-Μήτσος, ντόπιος τεχνίτης, αυτοδίδακτος είχε στήσει το κονάκι του στο δρόμο προς τον Άη Γιώργη. Σαν πέθανε, άφησε ένα παλιό αμόνι και μια χιλιομπαλωμένη φυσούνα στο γιο του Σταμάτη.

Αυτός όμως δεν μπορούσε να εξυπηρετήσει όλους τους κατοίκους. Γι’ αυτό προσέλαβε σαν υπάλληλο και αργότερο σαν συνέταιρο τον μπάρμπα Θανάση.

Ύστερα από κάμποσα χρόνια όμως ο καθένας έστησε το δικό του εργαστήριο.

Και οι δύο τους ντόπιοι τεχνίτες είχαν στήσει τα κονάκια τους δίχως μελέτες, δίχως σχέδια, δίχως εγκρίσεις. Μελετητές, μηχανικοί, αρχιτέκτονες και ελεγκτές ήταν το ένστικτο και η αλάθητη εμπειρία τους.